Tàn nhang là một trong những vấn đề về da rất phổ biến, đặc biệt là ở những bạn có làn da trắng. Tuy nhiên liệu bạn có biết chính xác tàn nhang là gì và cách xử lý phù hợp chưa? Nếu chưa có câu trả lời chính xác thì đây chính là bài viết dành cho bạn.
1. Tàn nhang là gì?
Tàn nhang là những đốm tăng sắc tố da, thể hiện dưới dạng các chấm nhỏ, thường có màu nâu hoặc đen. Các tổn thương này thường xuất hiện ở những vùng da tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời như mặt, cổ và mu bàn tay. Nguyên nhân hình thành tàn nhang là do làn da sản sinh melanin quá mức, một sắc tố quyết định màu da, dưới tác động của ánh nắng mặt trời.
Tùy thuộc vào màu sắc, kích thước và nguyên nhân hình thành, tàn nhang được chia thành ba loại chính. Loại phổ biến nhất là tàn nhang thông thường, thường thấy ở những người có làn da sáng với các đốm nâu nhạt. Tàn nhang liên quan đến tuổi tác thường có màu nâu đậm hơn và kích thước lớn hơn, trong khi tàn nhang do nội tiết thường gắn liền với những thay đổi hormone, như trong thời kỳ mang thai hoặc khi sử dụng thuốc tránh thai. Việc hiểu rõ các loại tàn nhang này sẽ giúp chúng ta có những phương pháp điều trị và chăm sóc da phù hợp hơn.
Những người có làn da trắng, mỏng và nhạy cảm thường dễ xuất hiện tàn nhang do tác động của tia UV. Tình trạng này có thể thay đổi theo mùa và tăng lên khi tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời. Mặc dù tàn nhang không gây hại đến sức khỏe, nhưng nó có thể ảnh hưởng đến yếu tố thẩm mỹ. Với sự phát triển của y học thẩm mỹ, việc điều trị tàn nhang đã trở nên đơn giản và hiệu quả hơn bao giờ hết.
2. Nguyên nhân gây tàn nhang?
Nguyên nhân gây ra tình trạng rối loạn tăng sắc tố này được xác định là có sự kết hợp giữa hai yếu tố đó là yếu tố gen (di truyền) và yếu tố môi trường (tia cực tím).
Yếu tố gen
Trong cấu tạo của da có một loại tế bào là tế bào sắc tố (melanocyte). Tế bào này đóng vai trò sản xuất ra các hạt sắc tố là các hạt melanin. Từ đó, melanin sẽ tạo nên màu sắc cho làn da.
Bình thường, các tế bào sắc tố sản xuất một lượng sắc tố giống nhau ở trên da. Điều này tạo ra một làn da đồng đều về màu sắc. Khi bị tàn nhang, tại vị trí các đốm nâu có sự sản xuất nhiều hạt sắc tố hơn. Nhiều melanin được tạo ra sẽ làm cho những điểm này tối màu hơn những vùng da còn lại.
Chính yếu tố gen (di truyền) quy định sự tăng sản xuất hạt sắc tố quá mức và làm cho da lốm đốm không đều màu. Bằng chứng chứng minh cho vấn đề tăng sắc tố này có liên quan đến di truyền là những quan sát cho thấy rằng, cha mẹ bị tàn nhang thì con cái của họ dễ bị tàn nhang hơn.
Tiếp xúc với ánh nắng mặt trời
Tia cực tím (UV) từ ánh nắng mặt trời là một trong những nguyên nhân chính gây ra tàn nhang. Khi tiếp xúc với tia UV, cơ thể sản sinh ra melanin nhằm bảo vệ da. Tuy nhiên, việc sản sinh melanin quá mức và không đồng đều sẽ dẫn đến sự hình thành các đốm nâu, hay còn gọi là tàn nhang.
Thay đổi hormone
Những biến đổi về nội tiết tố, đặc biệt trong quá trình mang thai hoặc khi sử dụng một số loại thuốc nội tiết, có thể kích thích quá trình sản sinh melanin và làm tăng nguy cơ xuất hiện tàn nhang.
Da sáng màu
Những người có làn da sáng màu thường nhạy cảm hơn với tác động của ánh nắng mặt trời và có nguy cơ bị tàn nhang cao hơn. Điều này là do làn da sáng màu chứa ít melanin hơn, khả năng bảo vệ da trước tia UV cũng kém hơn.
3. Dấu hiệu nhận biết của tàn nhang
Về cơ bản, tàn nhang có thể nhận biết dễ dàng bằng mắt thường, cụ thể như sau:
Da xuất hiện các đốm nhỏ có màu nâu nhạt, nâu đậm hoặc màu đen với kích thước khoảng vài milimet. Những đốm nâu này hoàn toàn không gây cảm giác bỏng rát hay đau đớn như các trường hợp tổn thương da thông thường.
Vị trí thường xuyên xuất hiện tàn nhang là các vùng da tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời mà không sử dụng bất kỳ biện pháp bảo vệ nào như bôi kem chống nắng hoặc che chắn như mặt, cổ, ngực…. Theo thời gian, tàn nhang có thể trở nên sẫm màu hơn và lan rộng ra các vùng da khác.
4. Nguyên tắc xử lý tàn nhang?
Các đốm tàn nhang khiến cho da không đều màu và trông kém thẩm mỹ. Vì lý do đó, nhu cầu xóa bỏ chúng tương đối cao. Tuy nhiên, nhiều người vì mong muốn sạch tàn nhang một cách nhanh chóng mà sử dụng các phương pháp, dịch vụ thẩm mỹ kém an toàn và gây ra các hậu quả không mong muốn.
Tránh nắng
Những gợi ý sau đây sẽ giúp các bạn chống nắng hiệu quả khi điều trị tàn nhang:
- Kem chống nắng
Sử dụng kem chống nắng có chỉ số SPF phù hợp. SPF từ 30 trở lên có hiệu quả chống các tia cực tím trong ánh nắng mặt trời.
Thoa lượng kem đủ cho vùng mặt, cổ, ngực, tay, chân. Không bỏ sót những phần khác phơi bày dưới ánh nắng mặt trời.
Thoa kem chống nắng tối thiểu 20-30 phút trước khi ra nắng. Lưu ý, thoa lại kem sau mỗi 2 giờ nếu hoạt động dưới nước hay khi ra nhiều mồ hôi.
Thoa kem chống nắng kể cả khi trời nhiều mây hay trời âm u. Vì tia UVA trong ánh nắng mặt trời có thể xuyên qua các đám mây đến tiếp xúc và gây hại cho da.
- Che chắn
Kem chống nắng rất cần thiết trong việc bảo vệ da. Tuy nhiên nó vẫn chưa đủ để giúp chống lại ảnh hưởng của ánh nắng mặt trời. Kem chống nắng không giúp cản hoàn toàn 100% các tia tiếp xúc với da. Vì vậy cần sử dụng thêm các vật dụng giúp che nắng như mũ rộng vành, khẩu trang, áo khoác, găng tay hay vớ.
Lưu ý sử dụng nón, khẩu trang, áo khoác… tối màu sẽ giúp cản các tia cực tím hiệu quả hơn là sáng màu.
Sử dụng mỹ phẩm
Đối với các trường hợp tàn nhang nhẹ, bạn hoàn toàn có thể lựa chọn các loại mỹ phẩm phù hợp có chứa những thành phần như tretinoin, axit glycolic, axit kojic, axit ascorbic, Alpha Arbutin, Hydroquinone, axit tranexamic và đặc biệt là Thiamidol để khắc phục tình trạng này. Đây là những thành phần được đánh giá rất cao về khả năng làm đều màu da, ức chế sản sinh melanin, giúp bạn lấy lại làn da đều màu, rạng rỡ.
Một điều quan trọng bạn cần chú ý khi sử dụng mỹ phẩm trị tàn nhang là nên ưu tiên các sản phẩm chất lượng, đến từ những thương hiệu uy tín. Bởi lẽ quá trình điều trị tàn nhang thường kéo dài khá lâu. Việc sử dụng các sản phẩm không rõ nguồn có thể khiến da bạn bị bào mòn, tổn thương.
Các biện pháp thẩm mỹ công nghệ cao
Bên cạnh việc sử dụng mỹ phẩm để trị tàn nhang, bạn cũng có thể tham khảo các liệu pháp thẩm mỹ công nghệ cao như laser, peel da hóa học, thủy phân, phẫu thuật lạnh… Mỗi phương pháp đều có những thế mạnh riêng, tuy nhiên đòi hỏi bạn phải sử dụng nhiều liệu trình với mức chi phí khá cao.
Một điểm bạn cần lưu ý là dù lựa chọn phương pháp điều trị tàn nhang nào đi nữa thì tình trạng này vẫn có thể quay trở lại nếu bạn không bảo vệ da đúng cách. Do đó, hãy tập cho mình thói quen sử dụng kem chống nắng hằng ngày cũng như che chắn cẩn thận mỗi khi đi ra ngoài.